Искать:

Фуқаро ҳуқуқлари қонун ҳимоясида !!!

Аризачи Хатирчи туман Адлия бўлими фуқаро Э.Онингманфаатида манфаатдор шахс Хатирчи туман ФҲДЁ бўлимига нисбатан туғилганлик фактни белгилаш ҳақидаги аризаси 2024 йил май ойининг 27 куни кшриб чиқилди.

Аниқланшича, фуқаро Э.Онинг 10.07.1993 йилда Навоий вилояти Хатирчи туман СангижуманМФЙ Пачир қишлоғида туғилганлигини, отаси аниқ эмаслигини, онаси М.Х 1964 йилда Хатирчи тумани Сангижуман маҳалласида туғилгани, онаси ва қариндошларининг эътиборсизлиги сабабли шу кунга қадар унга туғилганлик гувоҳномаси ва паспорт олинмаган.

Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик Процессуал Кодексининг 295-моддасига кўра, фуқаpолаp ёки ташкилотлаpнинг шахсий, мулкий ҳуқуқлаpи вужудга келиши, ўзгаpишиёки тугашига сабаб бўладиган фактлаpни суд аниқлайди, суд жумладан оталикни тан олиш (белгилаш) фактини, боланинг у ёки бу онадан туғилганлиги, шунингдек туғилган вақтини аниқлаш тўғрисидаги ишларни кўради.Аpизачи юpидик аҳамиятга эга бўлган фактлаpни тасдиқлайдиган тегишли ҳужжатлаpни бошқача тартибда олиши мумкин бўлмаган ёки йўқотилган ҳужжатлаpни тиклашнинг имкони бўлмаган тақдиpдагина суд ушбу фактларни аниқлайди.

Иш ҳужжатларда мавжуд Навоий вилоят ФҲДЁ архив мудираси М.Книнг 12.02.2024 йилда берган маълумотномасига кўра Э.Онинг 1993 йилда туғилганлиги ҳақидаги далолатнома ёзуви 1993-2024 йиллар текширилганда ФҲДЁ бўлимида мавжуд эмаслиги маълум қилинган.

Хатирчи туман ИИБ Миграция ва фуқароликни расмийлаштириш бўлинмаси бошлиғи О.Д томонидан 09.02.2024 йилда берилган №22/140 сонли маълумотномада, 1993 йилда туғилган фуқаро Э.О туман ИИБ Миграция ва фуқароликни расмийлаштириш бўлинмасида мавжуд ҳисоблардан текширилганда, ушбу фуқаро номига фуқаролик паспорти расмийлаштирилмагани  кўрсатилган.

Юқоридагиларга асосланган ҳолда суд, аризада қўйилган талабасосли эканлиги боис аризачи Хатирчи туман Адлия бўлими фуқаро Э. Онинг манфаатида манфаатдор шахс Хатирчи туман ФҲДЁ бўлимига нисбатан туғилганлик фактни белгилаш ҳақидаги аризаси қаноатлантириб, манфаатдоршахс Э.Онинг 1993 йил 10июль куни Хатирчи туман “Сангижуман” маҳалла фуқаролар йиғинида, фуқаро Х.Мдан туғилганлиги факти белгиланди.

 

Зарифжон Утамуродов,

Фуқаролик ишлари бўйича Хатирчи туман суди судьяси.

Навоий вилоят судлари эшиклари кенг жамоатчилик учун доимо очиқ

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йилдаги 13 июлдаги “Суд-ҳуқуқ тизимини янада такомиллаштириш ва суд ҳокимияти органларига ишончни ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-5482-сонли Фармонига мувофиқ судлар фаолияти тўғрисида жамоатчилик ва оммавий ахборот воситаларини доимий равишда хабардор қилиб бориш вазифаси топширилган.

Навоий вилоят суди томонидан ушбу Фармон ижросини таъминлаш ҳамда оммавий ахборот воситалари вакиллари ва бошқа кенг жамоатчиликни судлар фаолияти ҳақида яқиндан таништириш мақсадида “Очиқ эшиклар куни”  ўтказилиши ананага айланган.

Бугун вилоят судида навбатдаги ана шундай очиқ эшиклар куни ташкил этилиб, очиқ эшиклар кунида вилоятда фаолият олиб бораётган оммавий ахборот воситалари вакиллари билан бир қаторда бошқа кенг жамоатчилик вакиллари хусусан, соҳага яқин бўлган юридик техникум талабалари ҳам иштирок этишди.

Дастлаб иштирокчилар суд биноларида судья ва суд ходимлари ҳамда суд ишида иштирок этувчи бошқа шахслар учун яратилган шарт-шароитлар билан яқиндан таништирилди, сўнгра, шу куни кўриш учун тайинланган жиноят, фуқаролик ва иқтисодий суд мажлисларида эркин тингловчи сифатида қатнашиб реал суд мажлислари ҳақида тасаввурга эга бўлишлари учун имконият яратилди.

Шунингдек, ташриф буюрганларга кўп йиллик тажрибага эга устоз судьялар томонидан бугунги кундаги суд-ҳуқуқ соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотлари ҳақида батафсил тушунчалар берилди.  

Шундан сўнг йиғилганлар учун вилоят суди раиси Абдулло Аллаев бошчилигида очиқ мулоқот шаклида давра суҳбати ўтказилиб, судьялик касбининг ўзига хос жиҳатлари, судьяларга қўйилган талаблар, қолаверса бугунги кунда судьяларнинг мустақиллигига берилатган эътибор, уларнинг ижтимоий ҳимояси, судлар учун яратилган имкониятлар ҳақида гапириб ўтилди.

Бундай тадбирларни ташкил этишдан кўзланган асосий мақсад, бугунги кунда суд идорасини фақат жазоловчи орган эмас балки фуқаролар ва юридик шахсларни ҳуқуқлари ҳамда қанун билан қўриқланадиган манфаатларини ҳимоя қилувчи ишончли даргоҳ бўлиб хизмат қилаётганлигини кенг жамоатчиликка етказишдан иборатдиб.

 

Зуфар Нарзиев,

Навоий вилоят судининг жиноят ишлари бўйича судьяси.

Хусусий ажрим муҳокама қилинди

Ўзбекистон Республикаси Миллий Гвардиясининг Навоий вилояти бошқармаси биносида Кармана туманлараро иқтисодий судининг судьялари иштирокида, суд томонидан қабул қилинган хусусий ажрим муҳокамаси ва соҳага оид қабул қилинган қонунларнинг мазмун моҳиятини тушунтириш юзасидан очиқ мулоқот шаклида учрашув ташкил қилинди.

Жорий йилнинг 24 июнь куни бўлиб ўтган ушбу учрашувда бошқарма ходимлари иштирокида Кармана туманлараро иқтисодий судининг 2024 йил 29 апрель кунги иш бўйича “Аниқланган қонун ҳужжатлари бузилиши ҳақида хабардор этиш тўғрисида”ги хусусий ажрими муҳокама қилиниб, хусусий ажрим юзасидан тегишли қарор қабул қилинди.

Шундан кейин бошқарма ходимларига Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 16 январдаги “Одил судловга эришиш имкониятларини янада кенгайтириш ва судлар фаолияти самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-11-сонли Фармони ҳамда Ўзбекистон Республикасининг “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги Қонуни мазмун-моҳияти тушунтирилди ҳамда корррупцияга қарши курашиш борасида олиб борилаётган чора-тадбирлар тўғрисида керакли маълумотлар бериб ўтилди.

Учрашув якунида мавзулар доирасида иштирокчиларни қизиқтирган саволларга судья томонидан атрофлича жавоблар берилди.

 

Фаҳриддин Баҳронов,

Кармана туманлараро иқтисодий судининг судьяси.

Судьялик масъулияти

Қози арабча сўздан таржима қилинганда, “ижро этувчи”, “ҳукм чиқарувчи” деган маъноларни англатади. Мусулмон давлатларида ҳукмдор томонидан тайинланиб, шариат асосида суд вазифасини бажарувчи, судья, шаръий маҳкама раиси саналади. Қозилик азал-азалдан давлатнинг, жамиятнинг энг обрўли лавозимларидан ҳисобланган. Қози олдига қўйилган асосий талаблар мусулмон эркак киши бўлиши, эркин, вояга етган, оилали, жисмоний камчилиги мавжуд бўлмаслиги, фиқҳ илмини мукаммал билиши, ҳаётий тажрибага эга бўлиши, араб тилини мукаммал эгаллаган бўлиши ҳамда бадном фуқаро эмаслиги шарт бўлган. Фуқаро ва юридик шахсларнинг бузилган ёки низолашаётган ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш ҳуқуқий кафолатларининг энг муҳими бу шахснинг суд орқали ҳимоя қилиш ҳуқуқининг таъминланганлигидир. Бугунги кунда ушбу вазифани судьялар адо этиб келмоқдалар. Ҳар бир жамият мувозанати ва унда барқарор адолатни сақлашда судьянинг ўрни каттадир. Адолатни юзага чиқариш учун судьядан професионаллик, билим, тажриба, қонунчиликни яхши билиш ва уларни тўғри татбиқ қила олиш талаб этилади. Судьялик лавозимгина эмас, у энг аввало инсонийликдир.

Ўзбекистон суд-ҳуқуқ тизимида амалга оширилаётган ислоҳотлар судьяларга катта имтиёз бериши баробарида уларнинг зиммасига улкан масъулият ҳам юклайди. Яъни ҳар бир судья билдирилган ишончни шараф билан адо этиши, ўзининг маънавий ва касбий фазилатларини юксалтириш борасида доимий изланишда бўлиши, ўз зиммасига юклатилган вазифаларни қонун талабларига мувофиқ ҳолда самарали ҳал этиши бир сўз билан айтганда судьялик мақомига муносиб бўлиши талаб этилади.

Судья, судьялик қасамёдига доим содиқ қолиши, қасамёдини бузиб қўйишдан ниҳоятда қўрқиши лозим. Суд ишларида қариндош уруғчилик, таниш-билишчилик, маҳаллийчилик, миллатчилик каби иллатлардан холис бўлиш даркор. Чунки, судьялик кимнингдир илтимосини бажариш, ишончини оқлаш учун эмас, балки қонунийлик ва адолатни қарор топтириш учун берилган ваколатдир.

Ҳуқуқий демократик давлат ва очиқ, эркин фуқаролик жамиятида адолатни қарор топтириш суд ҳокимияти орқали амалга оширилади. Президентимиз таъбири билан айтганда, “Суд остонасига қадам қўйган ҳар бир инсон, Ўзбекистонда адолат ҳукм сураётганига тўла ишонч ҳосил қилиши керак. Ўзбекистонда судьялар қонунларнинг толмас ҳимоячилари, адолатнинг мустаҳкам устунлари бўлиши лозим”.

 

 

Шерзод Ғофуров,

Зарафшон туманлараро иқтисодий судининг раиси.

Тергов судьяси лавозими жорий қилинмоқда

Мамлакатимизда инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тизимини “Инсон қадри учун” тамойили асосида янги босқичга кўтариш, суд ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятида шахснинг ҳуқуқ ва эркинликлари ҳимоясининг кафолатларини кучайтириш, шунингдек, аҳолининг ҳуқуқни муҳофаза қилиш тизимига бўлган ишончини мустаҳкамлашга қаратилган кенг кўламли ишлар олиб борилмоқда. Шу билан бирга, суд-тергов амалиёти инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш кафолатларини таъминлаш бўйича самарали механизмлар тўлиқ ишга солинмаганлиги, шунингдек, жиноят содир этганликда айбланаётган шахснинг эркинлик ва шахсий дахлсизликка оид конституциявий ҳуқуқларини суд орқали ишончли таъминлаш чораларини кучайтириш зарурати мавжудлигини кўрсатмоқда.

2024 йил 10 июнда Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Техкор-қидирув ҳамда тергов фаолиятида шахснинг ҳуқуқ ва эркинликларини ишончли ҳимоя қилиш кафолатларини янада кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-89-сонли Фармони қабул қилинди. Ушбу Фармон билан 2025 йил 1 январдан жиноят ишлари бўйича туман, шаҳар судларида тергов судьяси лавозими жорий этилмоқда . Улар судга қадар иш юритув даврида процессуал қарорларга санкция бериш масаласини кўриб чиқади. Шунингдек, тергов судьясига қуйидаги жиноят материалларини, шу жумладан санкциялар ва мажбурлов чораларини қўллаш масаласини кўриб чиқиш ваколати берилади:

а) Санкциялар: қамоққа олиш ёки уй қамоғи тарзидаги эҳтиёт чорасини қўллаш билан боғлиқ илтимоснома;

қамоқда сақлаш ёки уй қамоғи муддатини узайтириш масалалари билан боғлик, илтимоснома;

паспортнинг (ҳаракатланиш ҳужжатининг) амал қилишини тўхтатиб туриш тўғрисидаги илтимоснома;

мурдани эксгумация қилиш ҳақидаги илтимоснома;

почта-телеграф жўнатмаларини хатлаш тўғрисидаги илтимоснома;

тинтув ўтказиш ҳақидаги илтимоснома;

телефонлар ва бошқа телекоммуникация қурилмалари орқали олиб бориладиган сўзлашувларни эшитиб туриш, улар орқали узатиладиган ахборотни олиш ҳақидаги илтимоснома;

мол-мулкни хатлаш тўғрисидаги илтимоснома;

б) Мажбурлов чоралари: айбланувчини лавозимидан четлаштириш тўғрисидаги илтимоснома;

шахсни тиббий муассасага жойлаштириш ҳақидаги илтимоснома;

айбланувчининг тиббий муассасада бўлиши муддатини узайтириш тўғрисидаги илтимосномаси;

ушлаб туриш муддатини қирқ саккиз соатга қадар узайтириш тўғрисидаги илтимоснома.

Тергов судьяси ўз фаолиятини мустақил амалга ошириб, фақат қонунга бўйсунади ҳамда тергов судьясига одил судловни амалга ошириш билан боғлиқ бўлмаган ҳар қандай вазифалар юклатилишига йўл қўйилмайди. Тергов судьяларини лавозимга тайинлаш ва лавозимидан озод қилиш, шунингдек, судьялар корпусини шакллантириш қонунда белгиланган тартибга мувофик, амалга оширилади. Тергов судьясининг ташкилий фаолиятига раҳбарлик тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий суди раислари томонидан амалга оширилади.

Мазкур Фармоннинг асосий мақсади суд тизимини ислоҳ қилиш, суриштирув ва тергов фаолиятида шахснинг ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ишончли ҳимоя қилиш ҳамда аҳолининг судларга бўлган ишончини янада мустаҳкамлаш ҳисобланади.

Шерзод Ғофуров,

Зарафшон туманлараро иқтисодий суди раиси.

Судга келишга имконияти чекланган фуқаронинг уйида сайёр суд ўтказилди

Жиноят ишлари бўйича Конимех туман судининг Навбахор тумани “Совунгар” маҳалласи Олмазор кучаси 124-уйда бўлиб ўтган сайёр суд мажлисида Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексинин 266-моддаси 1-қисми билан фуқарога нисбатан жиноят ишини кўриб чиқилди.

Жиноят иши доирасида тарафларнинг ярашганлиги муносабати билан Жиноят кодексининг 66/1-моддасига асосан жавобгарликдан озод қилинди.

Ҳабибулло Тўхтаев,

 

Жиноят ишлари бўйича Конимех туман суди раиси.

Тергов судьяси лавозимининг жорий этилиши ислоҳотлар давоми

“2022 —2026 йилларга  мўлжалланган  Янги Ўзбекистоннинг  тараққиёт стратегияси”нинг 15-мақсадида «Хабеас корпус» институтини янада ривожлантириш орқали тергов устидан суд назоратини  кучайтириш,  тезкор-қидирув ва тергов  фаолияти устидан назоратни  кучайтириш, фуқароларнингқадр-қиммати ва  эркинлигини самарали ҳимоя қилишнинг таъсирчан механизмларини жорий этиш ва суд  ҳокимиятининг  чинакам мустақиллигини  таъминлашда  судьялар ҳамжамияти  органларининг ролини янада  ошириш  масалалари  ўрин олган.  Бундан ташқари, «ЯнгиЎзбекистон —янги суд» тамойили доирасида аҳолининг одил судловга эришиш имкониятларини янада кенгайтириш суд-ҳуқуқ  тизимини  ислоҳ  қилишни жадаллаштиришни,  соҳага  илғор халқаро стандартларни жорий этишни талаб этмоқда.

Суд ҳуқуқ ислоҳотларининг давоми сифатида 10 июнда имзоланган Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Тезкор қидирув ҳамда тергов фаолиятида шахснинг ҳуқуқ ва эркинликларини ишончли ҳимоя қилиш кафолатларини янада кучайтириш чора тадбирлари тўғрисида»ги ПФ-89-сонли Фармони яққол мисолдир.

Фармон билан 2025 йилнинг 1 январидан Тергов судьяси лавозими жорий этилиши белгиланди.

Фармонга кўра тергов судьяси зиммасига  Ўзбекистон Республикаси ЖПКда кўрсатилган ишни судга қадар юритиш жараёнида  суднинг қарори (ажрими) талаб қилинадиган процессуал ҳаракатлар бўйича суд ваколатларининг барчаси ўтказилиши, шунингдек тергов судьялари маъмурий ҳуқуқбузарликка оид ишларни кўриб чиқиши белгиланмоқда.

Тергов судьяси институти тарихига назар ташлайдиган бўлсак, Бу институт, айниқса, Францияда ўз тарихий илдизига эга бўлиб, давлат ва жамият ҳаётида мустаҳкам ўрин тутади ҳамда ишни судга қадар юритишда тортишув принципининг амал қилишини таъминлайдиган холис, мустақил институт намунаси сифатида намоён бўлади.

Бугунги кунда Бельгия, Греция, Ироқ, Испания, Нидерландия ва Хорватия давлатларида тергов судьялари  ўз фаолиятини муваффаққиятли амалга ошириб келмоқда. Тергов судьяси институти ҳозирда бир қатор собиқ совет иттифоқи давлатларида ҳам, жумладан Литва, Молдавия, Эстония, Латвия, Украина, Қозоғистон, Грузия ва Қирғизистонда тергов судьяси институтини жорий этилган.

Дилобар Эргашева,

Жиноят ишлари бўйича Томди туман суди раиси.

Коррупцияни олдини олиш йўлидаги муҳим қадам

Сўнгги йилларда мамлакатимизда инсон ҳуқуқларини таъминлаш, давлат органларининг ҳисобдорлиги ва очиқлигини кучайтириш ҳамда фуқаролик жамияти институтлари, оммавий ахборот воситаларининг роли, аҳоли ва жамоат бирлашмаларининг сиёсий фаоллигини ошириш бўйича тизимли ишлар амалга оширилди. Фуқароларнинг ижтимоий ҳимоясини кучайтириш ва камбағалликни қисқартириш давлат сиёсатининг устувор йўналиши сифатида белгиланиб, аҳолини янги иш ўринлари ва кафолатли даромад манбаи, малакали тиббий ва таълим хизматлари, муносиб яшаш шароитлари билан таъминлаш сифат жиҳатидан янги босқичга кўтарилди. Мамлакатимизда Янги Ўзбекистонни барпо этишнинг зарур сиёсий-ҳуқуқий, ижтимоий-иқтисодий ва илмий-маърифий асослари яратилди.

Давлатимиз раҳбари томонидан Ўзбекистон Республикаси “Манфаатлар тўқнашуви тўғрисида”ги Қонунининг имзоланиши ҳам сўнгги йиллардаги ислоҳотлар натижаларидан бири десак муболаға бўлмайди. Ушбу Қонуннинг мақсади манфаатлар тўқнашуви билан боғлиқ муносабатларни тартибга солишдан иборат бўлиб, Қонун давлат органларига ва маҳаллий давлат ҳокимияти органларига, давлат муассасаларига, давлат унитар корхоналарига, давлат мақсадли жамғармаларига, шунингдек устав фондида (устав капиталида) давлат улуши 50 фоиз миқдорда ва ундан ортиқ бўлган акциядорлик жамиятларига нисбатан татбиқ этилади. Ўзбекистон Республикасининг Коррупцияга қарши курашиш агентлиги манфаатлар тўқнашуви билан боғлиқ муносабатларни тартибга солиш соҳасидаги махсус ваколатли давлат органи этиб белгиланди. Давлат органи ёки бошқа ташкилот ходими томонидан ушбу Қонун талабларига риоя этилиши устидан назорат ушбу давлат органида ёки бошқа ташкилотда тузилган одоб-ахлоқ комиссияси томонидан амалга оширилади. Манфаатлар тўқнашуви тўғрисидаги ахборотни ошкор этиш давлат органининг ёки бошқа ташкилотнинг ходими томонидан мавжуд манфаатлар тўқнашуви тўғрисида хабарнома ҳамда эҳтимолий манфаатлар тўқнашуви тўғрисида декларация тақдим этиш орқали амалга оширилади. Мавжуд манфаатлар тўқнашуви тўғрисидаги хабарнома манфаатлар тўқнашувини тартибга солиш бўйича кўрилган чораларни ўз ичига олиши, давлат органи ёки бошқа ташкилот ходимининг ва (ёки) унинг бевосита раҳбарининг (айрим ҳолларда, унинг ўринбосарининг) ўз қўли билан қўйилган имзоси ёки электрон рақамли имзоси билан тасдиқланиши керак. Давлат органининг ёки бошқа ташкилотнинг раҳбар ходими ҳамда махсус бўлинманинг раҳбари манфаатлар тўқнашувини тартибга солиш учун масъул ҳисобланади. Давлат органлари ёки бошқа ташкилотлар таркибий бўлинмасининг раҳбари мавжуд манфаатлар тўқнашувини тартибга солиш бўйича ўз ваколатлари доирасида кўрилган чоралар тўғрисида махсус бўлинмага бир иш куни ичида ахборот тақдим этиши шарт. Махсус бўлинма кўрилган чораларнинг етарлилиги (тўғрилиги) тўғрисидаги масалани кўриб чиқиш учун ахборотни уч иш куни ичида одоб-ахлоқ комиссиясига тақдим этади. Манфаатлар тўқнашувига йўл қўйилган ҳолда қабул қилинган қарорлар ёки тузилган битимлар суд тартибида ҳақиқий эмас деб топилади. Манфаатлар тўқнашувига йўл қўйилган ҳолда қабул қилинган қарор ёки тузилган битим ҳақиқий эмас деб топилган тақдирда, ушбу қарор қабул қилинганлиги ёки битим тузилганлиги натижасида олинган фойда битим бўйича олинган ҳамма нарсани қайтариб бериш тўғрисида талаб қўйилмаган ҳолда, суд тартибида давлат даромадига ўтказилади. Бунда ҳақиқий эмас деб топилган бундай битимнинг ижроси билан боғлиқ харажатларнинг ўрни манфаатлар тўқнашувига йўл қўйган шахснинг ҳисобидан қопланади. Манфаатлар тўқнашувига йўл қўйилган ҳолда қабул қилинган қарор ёки тузилган битим ҳақиқий эмас деб топилганлиги натижасида жисмоний ёки юридик шахсларга, шу жумладан давлат органларига ёки бошқа ташкилотларга етказилган зарар давлат органининг ёки бошқа ташкилотнинг айбдор ходимларидан регресс тартибида ундириб олиниши мумкин. Давлат органининг ёки бошқа ташкилотнинг ходими манфаатлар тўқнашувини тартибга солиш юзасидан давлат органлари ёки бошқа ташкилотлар томонидан қабул қилинган қарорлар устидан бўйсунув тартибида юқори турувчи ташкилотга, махсус ваколатли давлат органига ёки судга шикоят қилишга ҳақли .

Мазкур Қонуннинг қабул қилиниши давлат идораларининг коррупциянинг олдини олиш ва коррупциявий хавф-хатарларни бартараф этиш бўйича масъулияти оширилишига, ижтимоий-иқтисодий, фуқаровий муносабатларда коррупциявий омилларнинг камайишига, давлат хизматида таниш-билишчилик, қариндош-уруғчиликнинг олдини олишга хизмат қилади.

 

Шерзод Ғофуров,

 

Зарафшон туманлараро иқтисодий суди раиси.

Тадбиркорларнинг мурожаатлари туну кун қабул қилинади

2024 йилнинг 30 май куни “Ўзбекистон Республикаси Президентининг тадбиркорлар билан очиқ мулоқотини ташкил қилиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-200-сонли Президент Қарори қабул қилинди.

Мазкур қарорни қабул қилишдан кўзланган мақсад, тадбиркорларнинг муаммо ва таклифларини бевосита ўрганиш, тадбиркорликни келгусида ривожлантиришнинг асосий йўналишларини белгилаб олиш бўйича ҳар йили ўтказиладиган Ўзбекистон Республикаси Президентининг тадбиркорлар билан очиқ мулоқотини юқори савияда ташкил қилиш ҳисобланади.

Қарорга кўра, Ўзбекистон Республикаси Президентининг тадбиркорлар билан очиқ мулоқотини ташкил қилиш бўйича республика комиссияси 1-иловага мувофиқ таркибда тасдиқланиб, очиқ мулоқотни юқори савияда ўтказиш билан боғлиқ ташкилий чора-тадбирларни тезкор ва сифатли амалга ошириш, тадбиркорлар мурожаатлари ва таклифларини туну кун қабул қилиш ва умумлаштириш, тизимли муаммоларни аниқлаш ва уларни бартараф этиш бўйича таклифлар ишлаб чиқиш, шунингдек, тадбиркорларнинг алоҳида масалаларини жойларда тезкорлик билан ҳал қилишни ташкил этиш Республика комиссиясининг асосий вазифалари этиб белгиланди.

Шунингдек, Қарорга мувофиқ, ҳар йили 15 июндан бошлаб очиқ мулоқот ўтказилгунга қадар махсус электрон платформалар, Савдо-саноат палатаси ҳузуридаги Cаll-марказ хизмати, ижтимоий тармоқлар ва сайёр қабуллар орқали тадбиркорларнинг мурожаатлари туну кун қабул қилинишини ташкил этиш, ҳар куни тадбиркорлар мурожаатларини эксперт гуруҳлари ва ҳудудий ишчи гуруҳларга юбориб ҳамда мурожаатларни кўриб чиқиш натижалари тўғрисидаги йиғма маълумотларни Республика комиссиясига тақдим этиб бориш белгиланди.

Бундан ташқари, ҳудудларда тадбиркорлар муаммоларини ўрганиш ва ҳал қилиш бўйича ҳудудий ишчи гуруҳлар 2-иловага мувофиқ таркибда тасдиқланиб, уларга ҳар куни тадбиркорлардан келиб тушган индивидуал хусусиятга эга масалалар жойида ҳал қилинишини таъминлаш, ҳар ҳафта бириктирилган ҳудуднинг ҳар бир тумани (шаҳри)га чиққан ҳолда, тадбиркорлар билан сайёр қабуллар ташкил этиб, аниқланган тизимли муаммолар ва уларнинг ечими бўйича таклифларни Республика штабига киритиб бориш вазифаси юкланди.

Шу билан бирга, мазкур Қарорга асосан тадбиркорлар билан бўлиб ўтадиган очиқ мулоқот натижалари, қабул қилинган қонунчилик ҳужжатларини жойлаштириб бориш имконини берувчи “Тадбиркорлар билан очиқ мулоқот” электрон платформаси ишга туширилиши қайд этилди.

Хулоса ўрнида шуни таъкидлаш жоизки, мазкур Қарорнинг қабул қилиниши тадбиркорлик субъектларининг муаммоларини аниқлаб, уларни ижобий ҳал қилишга хизмат қилади.

 

Дилшод Турдиев,

Учқудуқ туман иқтисодий суди раиси. 

Педагоглик фаолияти қонун ҳимоясида!!!

Даъвогар Ю.Ш.нинг жавобгар И.З га нисбатан маъмурий ҳуқуқбузарлик натижасида етказилган маънавий зарарни ундириш ҳақидаги даъвоси 2024 йил май ойининг 07 куни кўриб чиқилди.

Аниқланишича даъвогар Ш.Ю судга даъво ариза билан мурожаат қилиб, унда жавобгар И.З 2023 йил 16 январда мактаб директори лавозимига тайинланган кунидан буён иш фаолиятига турли йўллар билан тўсқинлик қилиб жамоада нотинчлик келтириб чиқаришга уриниб келгани, жумладан 2023 йил декабрь ойида “Маданият” МФЙ Бозоржой қишлоғининг 22 нафар фуқароси томонидан юқоритурувчи давлат ташкилотларига унитарафбозликда, ўта қўполликда, андишасизликда, муомала маданияти йўқлигида, беҳурматликда, ўз мансабини суиистеъмол қилишда ва бир қатор асоссиз уйдирма ва бўҳтонлар билан шикоят аризаси ёзиб, маҳалла ва жамоа ичида қадр қимматини, аёллик шаъни, раҳбарлик обрўйини синдиришга урингани, бу ҳолат унга айни дамгача соғлигига қаттиқ таъсир қилиб келгани,бу вақтлар оралиғида бир неча марта шифокорга мурожаат қилгани, касалхонада ётиб даволангани, жавобгар маъмурий ҳуқуқбузарлик содир қилиши билан биргаликда маънавий зарар етказганлигини, ўзига етказилган маънавий зарарни 20.000.000 сўм деб баҳола жавобгар И.Здан 20.000.000 сўм маънавий зарарни ундириб беришни сўраган.

Иш ҳужжатларидан аниқланишича жавобгар З.И 2023 йил 16 январь кунидан бошлаб 25-сонли мактаби директори лавозимида ишлаб келаётган Ю.Шнинг меҳнат фаолиятидан норози бўлиб, 21-сонли умумтаълим мактаб жойлашган “Маданият” МФЙ “Бозоржой” қишлоғи аҳолиси номидан турли давлат ташкилотларига шикоят аризаси ёзиб, шикоят аризасига 21-сонли умумтаълим мактабига қайта ишга кирмоқчи эканлигини айтиб, қишлоқ аҳолисига имзо қўйдириб, давлат ташкилотларига юборгани ҳолати бўйича жавобгар З.Ининг ҳаркатларида даъвогар Ю.Ига нисбатан туҳмат қилингани аниқланган.

Мазкур ҳолат бўйича жиноят ишлари бўйича Хатирчи туман судининг 2024 йил 06 февраль кунидаги қарорига асосан жавобгар И.З.Ўз.Р МЖтКнинг 40-моддасида назарда тутилган ҳуқуқбузарликни содир этган деб топилиб, унга Ўз.Р МЖтКнинг 33-моддасини қўллаб базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн баравари, яъни 3.400.000сўм жарима жазоси тайинланган.

Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1021-моддасига кўра, маънавий зарар уни етказувчининг айби бўлган тақдирда, зарар етказувчи томонидан қопланади, ушбу модданинг иккинчи қисмида назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно.

Маънавий зарар уни етказувчининг айбидан қатъи назар, қуйидаги ҳолларда қопланади, агар: зарар фуқаронинг ҳаёти ва соғлиғига ошиқча хавф манбаи томонидан етказилган бўлса; зарар фуқарога уни қонунга хилоф тарзда ҳукм қилиш, қонунга хилоф тарзда жиноий жавобгарликка тортиш, эҳтиёт чораси сифатида қамоққа олишни ёки муносиб хулқ-атворда бўлиш ҳақида тилхат олишни қонунга хилоф тарзда қўлланиш, қонунга хилоф тарзда маъмурий жазо қўлланиш ва қонунга хилоф тарзда ушлаб туриш натижасида етказилган бўлса; зарар ор-номус, қадр-қиммат ва ишчанлик обрў-эътиборини ҳақоратловчи маълумотларни тарқатиш туфайли етказилган бўлса; қонунда назарда тутилган бошқаҳолларда.

Юқоридаги ҳолатлар ҳам норматив-ҳуқуқий ҳужатлардан келиб чиқиб даъвогарнинг даъвоси асосли бўлганлиги сабабли, даъвогар Ю.Шнинг жавобгар И.Зга нисбатан етказилган маънавий зарарни ундириш ҳақидаги даъвоси қисман қаноатлантирилиб, даъвогар Ю.Шнинг фойдасига етказилган маънавий зарар учун 1.500.000 сўм товон ундириш белгиланди.

Қисқа қилиб айтганда, мазкур даъво аризаси кўриб чиқишда дастлаб Ўзбекистон Республикасининг 2020 йил 06 январь кунидаги “Давлат божи тўғрисида”ги Қонуннинг 52– моддасида педагог ходимлар — касбий фаолиятини амалга ошириш давомида ўз шаъни, қадр-қиммати ва ишчанлик обрўсини ҳимоя қилиш билан боғлиқ ишлар юзасидан давлат божидан озод этилган деган нормани инобатга олиб, даъвогардан давлат божисиз даъво аризаси қабул қилиниб, унга етказилган маънавий зарар учун товон пуллари ўз вақтида ундириб берилиши таъминланди.

 

Баҳодир Бабақулов,

Фуқаролик ишлари бўйича Хатирчи туман суди раиси. 

Перейти к содержимому