Бола ҳуқуқлари қонун ҳимоясида !
Даъвогар З.И ва жавобгар С.Т нинг қонуний никоҳдан ўтмасдан оила қуриб, 2020 йил 20 июндан бошлаб бирга яшаб, турмушларидан икки нафар, фарзандлари бор.
Маълум бўлишича даъвогар жавобгар билан шаръий никоҳ асосида турмуш қуриб, “Чинобод” маҳалласи 26-уйга келин бўлиб тушган ва 2024 йил 25 март кунига қадар турмуш ўртоғи ва икки нафар фарзандлари билан шу уйда яшаган.
Тарафлар 2024 йил 25 март кунига қадар ушбу уйда бирга яшаган, кейинчалик тарафлар ўртасида бўлган оилавий келишмовчиликлар натижасида жавобгар М.Х даъвогар ва икки нафар фарзанди уй жойдан чиқариб юборган, жавобгар ва фарзандларини уйга киришига қаршилик кўрсатгани маълум бўлди.
Судда аниқланган ҳолатларга кўра жавобгар М.Х даъвогар уй жойга киритиб қўйишни сўраб судга даъво ариза билан мурожаат қилганидан кейин уй жойни фуқаро Д.Б га 2029 йил 29 апрель куни нотариус томонидан тасдиқланган олди сотди шартномасига асосан сотиб юборган.
Мазкур ҳолатда суд жавобгар М.Х нинг низоли уй жой бўйича судда иш кўрилаётган бир пайтда уй жойни сотиши даъвогарни уй жойга киритмаслик учун қилинган деб ҳисоблайди ва унинг бу ҳаракатини танқидий баҳолайди.
Судда аниқланган ҳолатларга кўра даъвогар турмуш ўртоғи билан яшаб келган уй жойга киришга ҳаракат қилиб келган, аммо оилавий жанжаллар сабабли никоҳ даврида яшаган уй жойга кириб яшашга имконият бўлмаган ва шунинг учун судга даъво ариза билан мурожаат қилган.
Ўзбекистон Республикаси “Бола ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида”ги қонуни 19-моддасига кўра ҳар бир бола турар жойли бўлиш ҳуқуқига эга. Мазкур ҳуқуқ қонунчиликда белгиланган тартибда амалга оширилади.
Турар жой мулкдорининг ёки турар жойни ижарага олувчининг оила аъзолари бўлган болалар улар қаерда бўлишларидан қатъи назар, турар жой мулкдори ёки турар жойни ижарага олувчиси эгаллаб турган турар жойга нисбатан ҳуқуққа эга бўлади.
Суд иш ҳолатларидан ва юқорида қайд этилган қонун талабларидан келиб чиқиб, ҳозирги кунда даъвогар З.И ва унинг турмуш ўртоғи жавобгар М.Х ушбу уй-жой мулкдори бўлмасада, улар доимий шу уй жойда яшагани, икки нафар фарзандлари туғилгани, даъвогар уй жой рўйхатига киритилгани, жавобгар уни уй жойдан маҳрум этиш, мулкни бегоналаштириш мақсадида уй жойни сотгани, даъвогар З.И жавобгарнинг қаршилиги сабабли уй жойга кира олмаганлиги, икки нафар фарзандлари билан ижарада яшаётганлиги, уй жойда яшаш ва фойдаланиш хуқуқига эга эканлигини инобатга олиб, даъвогар З.И.ни икки нафар вояга етмаган фарзандлари билан Хатирчи туман ушбу уй-жойга киритиб қўйишни лозим деб ҳисоблади.
Баҳодир Бабақулов,
Фуқаролик ишлари бўйича Хатирчи туман суди раиси.