Янги таҳрирда қабул қилинган “Тўловга қобилиятсизлик тўғрисида”ги қонун мазмун-моҳияти тушунтирилди
Бугун мамлакатимизда кичик бизнес ва тадбиркорлик соҳасини қўллаб-қувватлаш ҳамда рағбатлантириш борасида кенг кўламли ислоҳатлар олиб борилмоқда.
Хусусан, Ўзбекистон Республикасида юридик ва жисмоний шахсларнинг, шунингдек якка тартибдаги тадбиркорларнинг тўловга қобилиятсизлик соҳасидаги муносабатларини тартибга солиш мақсадида жорий йилнинг 12 апрель куни “Тўловга қобилиятсизлик тўғрисида”ги Қонун қабул қилинди.
“Иссиқлиқ манбаи” ДУК ҳамда тадбиркорлик субъектлари ўртасида ўтказилган семинарда ушбу қонун мазмун-моҳияти муҳокама қилинди.
Эндиликда, Қонуннинг 5-моддасига мувофиқ вақтинча тўловга қобилиятсизлик аломатлари деганда агар, тегишли мажбуриятлар юзага келган санадан эътиборан уч ой ичида қарздор томонидан бажарилмаган бўлса, шаҳарни ташкил этувчи корхона ҳамда унга тенглаштирилган корхоналар томонидан эса олти ой ичида бажарилмаса, судга мурожаат этиш санасида қарздорнинг пул мажбуриятлари бўйича кредиторлар талабларини қаноатлантиришга ва (ёки) солиқлар ҳамда йиғимлар бўйича ўз мажбуриятларини бажаришга қодир эмаслиги, доимий тўловга қобилиятсизлик аломатли деганда эса агар, судга ариза бериш санасидаги ва ариза берилган йилнинг бошидаги ҳисобот даврида, агарда ариза йилнинг биринчи чорагида берилган бўлса, ўтган йилнинг бошидаги ҳисобот даврида қарздорнинг мажбуриятлари унинг активлари қийматидан ошиб кетган бўлса тушунилиши мумкинлиги, бунга қадар амалда бўлган қонун талабига кўра, корхона тегишли тўлов мажбуриятлари юзага келган кундан эътиборан уч ой ичида бажармаса ва унга нисбатан билдирилаётган талаблар базавий ҳисоблаш миқдорининг камида уч юз баравари бўлганида унга нисбатан тугатиш таомили қўлланилар эди.
Қонуннинг амалга киритилиши тўловга қобилиятсизлик ҳолатидаги корхоналарга нисбатан соғломлаштириш таомилларини қўллаш орқали уларнинг фаолиятини тиклаш ва мамлакатимизнинг халқаро рейтингларда тўловга қобилиятсизлик индикаторидаги ўрнини ошириш имконини беради.
Бундан ташқари қарздор жисмоний шахс, кредитор, шунингдек давлат солиқ хизмати ва бошқа ваколатли органлар жисмоний шахсни тўловга қобилиятсиз деб топиш тўғрсидаги ариза билан судга мурожаат қилиши мумкинлиги, шунингдек Қонуннинг 14-боби 2023 йилнинг
1 январидан эътиборан амалга киритилиши ҳақида маълумотлар берилди.
Хуршид Турсунов
Учқудуқ туман иқтисодий суди раиси