Судларда архив ишини юритиш мавзусида семинар машғулоти ўтказилди
Навоий вилоятининг барча туманлараро, туман, шаҳар судларининг архив мудирлари, архивариуслари ҳамда Ўзбекистон Республикаси Олий судининг архив мудири Т.Шаймарданов видеоконференцалоқа режимида, Навоий вилоят архив иши худудий бошқармаси бошлиғи С.Бекова, Навоий вилоят давлат архиви директори Н.Батировлар иштирокида Вилоят, туманлараро, туман (шаҳар) судлари архивларида ишларни архив тўғрисидаги қонунлар ва Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 5 апрелдаги 101-сонли қарори билан тасдиқланган “Архив ҳужжатларини жамлаш, давлат ҳисобига олиш, сақлаш ва улардан фойдаланиш тартиби тўғрисида”ги Низом ҳамда судларда иш юритиш тартиби тўғрисидаги амалдаги Йўриқнома асосида юритиш бўйича тушунтиришлар бериш ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 16 январдаги “Одил судловга эришиш имкониятларини янада кенгайтириш ва судлар фаолияти самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-11-сонли ҳамда “Одил судлов фаолиятини амалга оширишни самарали ташкил этиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-12-сонли Фармонларида белгиланган вазифаларни амалга ошириш бўйича чора тадбирлар режаси тасдиқлангани, унинг 27.2-бандига асосан судларнинг архивида қоғоз шаклида сақланаётган ишлар ва ҳужжатларни электрон шаклга ўтказиш бўйича Ўзбекистон Республикаси Олий суди томонидан топшириқ ижроси тўғрисида семинар машғулоти ўтказилди.
Семинарни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 5 апрелдаги “Ўзбекистон Республикасида Архив ишини такомиллаштириш тўғрисида”ги 101-сонли Қарори Ўзбекистон Республикасининг 15.06.2010 йилдаги ЎРҚ-252-сонли “Архив иши тўғрисида”ги қонун талабларини амалга ошириш учун ишлаб чиқилган бўлиб, архив ишларини жамлаш, уларнинг ҳисобини юритиш, бут сақланишини таъминлаш ва улардан фойдаланишни ташкил этишнинг ягона тартибини белгилашлиги, ушбу қарор орқали архив ҳужжатларини сақлашнинг норматив режимлари, архив сақловхоналарини сақлаш воситалари билан жиҳозлаш тартиблари, ҳужжатларни техник-кимёвий ҳолатини текшириш қоидалари, архив ҳужжатларидан фойдаланиш ва берилган архив ҳужжатларининг сақланишини назорат қилиш тартиблари амалга оширилиши белгилиб қўйилганлигини таъкидлади.
Семинарда Навоий вилоят архив иши худудий бошқармаси бошлиғи С.Бекова иштирок этиб, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 20 сентябрдаги Ўзбекистон Республикасида архив иши ва иш юритишни такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 5834-сонли Фармонининг мазмун-моҳияти ҳақида маърузасини давом эттириб, архив иши ва иш юритиш соҳасида зарур инфратузилма яратилгани, архив ҳужжатларини жамлаш, ҳисобга олиш, сақлаш ва улардан фойдаланишда ижобий натижаларга эришилгани ҳамда муайян интеллектуал ва технологик салоҳият шакллантирилгани, Миллий архив фонди Ўзбекистон халқининг моддий ва маънавий ҳаётини акс эттиргани, тарихий, илмий ва маданий аҳамиятга эга бўлган архив ҳужжатлар билан бойитилгани таъкидлади. Ўзбекистон Республикасида архив иши ва иш юритиш соҳасида давлат бошқаруви ва назоратини такомиллаштириш, қоғоз шаклидаги, кино, фото ва фоно ҳужжатларини рақамлаштиришни янада жадаллаштириш мақсадида, шунингдек 2017 — 2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясига мувофиқ, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги «Ўзархив» агентлиги негизида Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентлиги ташкил этилгани, 2020 йил 1 январдан давлат ва хўжалик бошқаруви органлари ҳамда маҳаллий давлат ҳокимияти органлари, шунингдек мулкчилик шаклларидан қатъий назар корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар фаолиятида шаклланадиган бошқарув (иш юритиш)га оид, илмий-техникавий ва бошқа ҳужжатларнинг архив сақловига топширилишида ҳамда ўрнатилган тартибда йўқ қилинишида уларнинг электрон ва Миллий архив фондининг давлатга тегишли қисми ҳужжатларининг суғурта нусхалари талаб этилгани, Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати билан биргаликда давлат архивларида сақланаётган тарихий давр (1917 йилгача) архив ҳужжатларини ўрнатилган тартибда махфийликдан чиқариш бўйича чоралар кўрилгани, Адлия вазирлиги ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Лойиҳа бошқаруви миллий агентлиги билан биргаликда давлат хизматларини Давлат хизматлари марказлари ва Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали кўрсатилишини жорий қилингани, миллий архив фондининг давлатга тегишли қисмини доимий сақлаш ҳуқуқи берилган вазирликлар, идоралар, тармоқ давлат фондлари ва ташкилотлар рўйхатини қисқартирилгани, архив иши ва иш юритиш соҳасида ягона давлат сиёсатини амалга оширадиган ваколатли давлат органи ҳамда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги «Ўзархив» агентлигининг барча ҳуқуқ ва мажбуриятлари бўйича ҳуқуқий вориси ҳисобланаши, архивларнинг моддий-техника базасини мустаҳкамлаш ҳамда инфратузилмасини янада модернизация қилиш, архив ҳужжатларини жамлаш, давлат ҳисобига олиш, сақлаш ва улардан фойдаланишнинг замонавий усулларини жорий этилгани ҳақида батафсил тушунтириб ўтди.
Шу билан бирга идоравий архивларда мавжуд бўлган ҳужжатларни сақлаш шароитларини яратиш, хоналарни ёнғин хавфсизлигини олдини олиш учун ўт ўчириш қурилмаси билан таъминланганлиги, хоналарни ҳарорати нормал бўлиши, ҳавонинг нисбий намлигини доимий назорат қилиб борилиши юзасидан тушунчалар берди.
Мавзу юзасидан семинар иштирокчилари билан қизғин савол жавоблар, фикр алмашишлар бўлиб ўтди.
Диёра Намазова,
Навоий вилоят судининг жиноят ишлари бўйича
судлов ҳайъати архив мудири.