Ўқитувчининг меҳнат ҳуқуқлари тикланди
2025 йил апрель ойининг 18 куни фуқаролик ишлари
бўйича Хатирчи туман судининг сайёр очиқ суд мажлиси Хатирчи туманидаги
64-сонли умумтаълим мактаби биносида бўлиб, унда даъвогар С.Пармоновнинг жавобгар
Хатирчи туманидаги 64-сонли умумтаълим мактабига нисбатан дарс соатларини олиб
бериш мажбуриятини юклатиш ҳақидаги даъво аризаси бўйича қўзғатилган фуқаролик
ишини очиқ суд мажлисида кўриб чиқди.
Иш ҳужжатлардан аниқланишича С.Пармонов билан
64-сонли умумтаълим мактабда 2023-2024 ўқув йилида жами 14 соат дарс билан
ўқитувчи бўлиб ишлаб келган, 2024 йил август ойида директор М.Тошматова
томонидан жами дарс соатларини олиб қўйилган, фақат икки соат уй синфи қолган,
2024 йил октябрь ойида туман Камбағалликни қисқартириш ва бандлик бўлимининг
аралашуви билан 10 соат дарси қайтариб олиб берилган, 2025 йил январь ойида эса
яна 10 соат дарсини бошқа ўқитувчига олиб берган, ҳозирги кунда даъвогар
С.Пармонов 2 соат уйда таълим дарслари билан қолган.
2025 йил январь ойидан бошлаб унинг розилигисиз 10
соат дарси мактаб директори томонидан олиб қўйиб бошқа ўқитувчига берилган.
Тарафлар ўртасида имзоланган меҳнат шартномасига
кўра, шартнома муддати номуайян, асосий иш ҳисобланиши кўрсатилган.
2024-2025 ўқув йилининг иккичи ярим йиллигидаги қайта
тарификацияга асосан С.Пармоновнинг 10 соат рус тили фанидан дарс соатлари
олиниб, ҳозирги кунда 2 соат уй синфида дарси қолган.
Ишда аниқланганларга кўра, С.Пармонов Хатирчи
туманидаги 64-сонли умумтаълим мактабида 2023-2024 ўқув йилида жами 14 соат
дарс билан ўқитувчи бўлиб ишлаб келган, мактабга М.Тошматова директор бўлиб
келгандан кейин 2025 йил 22 январдаги 13-5-77 DUM/2025-сон ўқитувчиларга дарс
соатларини тақсимлаш тўғрисидаги буйруғига кўра унинг 10 соат дарсини олиб
бошқа ўқитувчига берган, яъни Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан
2020 йил 30 июнда 3271 сон билан рўйхатдан ўтказилган, “Умумтаълим
муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини
шакллантириш тартиби тўғрисида”ги Низом талабларига зид равишда дарс соатлари
тақсимланган.
Шундан кейин даъвогар С.Пармоновнинг 2 соат уй
синфида дарси қолган.
Хатирчи туманидаги 64-сонли ўрта умумий таълим
мактаби директори М.Тошматованинг 2025 йил 22 январдаги 13-5-77-ДУМ/2025 сонли
ўқитувчиларга дарс соатларини тақсимлаш тўғрисидаги буйруғига кўра мактаб
педагогик кенгашининг 29.08.2024 йилдаги №1-сон йиғилиш баёнига асосан мактабда
мавжуд дарс соатлари иловага мувофиқ тақсимланган.
Мазкур 2025 йил 22 январь кунидаги буйруқ Хатирчи
туман юридик хизмат кўрсатиш марказидан юридик экспертизадан ўтказилган бўлсада
буйруқда “29.08.2024 йилдаги №1-сон йиғилиш баёнига асосан мактабда мавжуд дарс
соатлари иловага мувофиқ тақсимлансин” деб нотўғри кўрсатилган, аслида мазкур
буйруқ билан 2025 йил 6 январь кунидаги педагогик кенгаш қарори тасдиқланган.
2025 йил 22 январдаги 13-5-77-ДУМ/2025 сонли
ўқитувчиларга дарс соатларини тақсимлаш тўғрисидаги буйруғига иловага қилинган
жадвалдан кўринишича С.Пармоновга жами 2 соат уй синфи дарси берилган.
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан
2016 йил 9 июнда 2799-сон билан рўйхатдан ўтказилган, “Умумий ўрта таълим
муассасасининг педагогик кенгаши тўғрисида”ги намунавий Низомнинг 11-
бандига кўра, педагогик кенгаш йиғилишида умумтаълим муассасасининг фаолиятига
оид энг муҳим ва долзарб масалалар муҳокама қилинади.
12-бандига
кўра педагогик кенгаш йиғилиши ҳар чоракда камида бир марта ўтказилади.
Заруратга кўра, навбатдан ташқари йиғилишлар ўтказилиши мумкин.
Педагогик
кенгаш йиғилиши баённомаси кенгаш котиби томонидан юритилади. Баённома
педагогик кенгаш раиси ва котиби томонидан имзоланади.
Баённомаларнинг
рақами, санаси ва йиғилишда кўрилган масалалар тўғрисидаги маълумотлар
педагогик кенгаш йиғилиши баённомаларини қайд этиш дафтарига ёзиб борилади.
Педагогик кенгаш йиғилиши баённомаларини қайд этиш дафтари рақамланади, ип
ўтказиб тикилади ҳамда тегишли халқ таълими муассасалари фаолиятини методик
таъминлаш ва ташкил этиш туман (шаҳар) бўлими (бўйсунувига кўра юқори турувчи
ташкилот) масъул ходими томонидан имзоланиб муҳрланади.
Даъвогар С.Пармонов ўзига нисбатан қисмини
ғайриқонуний деб топишни сўраётган 64-сон мактабнинг 2025 йил 22 январь
кунидаги ўқитувчилар ўртасида дарс соатларини тақсимлаш тўғрисидаги буйруғига
асос бўлган мактаб педагогик кенгашининг 2025 йил 6 январь кунидаги йиғилиш
баёнини расмийлаштиришда юқорида қайд этилган Низом талаблари бузилган.
Жумладан педагогик кенгашининг 2025 йил 6 январь
кунидаги педагогик
кенгаш йиғилиши баёни ёзилган дафтар рақамланмаган, ип ўтказиб тикилмаган ҳамда
халқ таълими муассасалари фаолиятини методик таъминлаш ва ташкил этиш туман
бўлими масъул ходими томонидан имзоланиб муҳрланмаган.
Ваҳоланки
Низомнинг 23-бандига кўра, мазкур Намунавий
низом талаблари бузилишида айбдор бўлган шахслар қонунчилик ҳужжатларига
мувофиқ жавобгар бўлади деб кўрсатилган.
Ишда аниқланган ҳолатларга кўра С.Пармонов 64-сон
умумтаълим мактабида рус тили фанидан 12 соат дарс соатига эга бўлиб, иш
берувчи унинг 10 соат дарсини асоссиз равишда, Ўзбекистон Республикаси Адлия
вазирлиги томонидан 2020 йил 30 июнда 3271 сон билан рўйхатдан ўтказилган,
“Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини
шакллантириш тартиби тўғрисида”ги Низом ва Ўзбекистон Республикаси Адлия
вазирлиги томонидан 2016 йил 9 июнда 2799 сон билан рўйхатдан ўтказилган, “Умумий
ўрта таълим муассасасининг педагогик кенгаши тўғрисида”ги намунавий Низом
талабларини бузган ҳолда олиб қўйган.
Суд бу ҳолатда 64-сон умумтаълим мактаби
директорининг 2025 йил 22 январдаги 13-5-77-ДУМ/2025 сонли буйруғини қонуний
деб ҳисоблаб бўлмаслигини таъкидлайди.
Суд юқорида қайд этилган қонунлар талаби, тарафлар
ўртасидаги меҳнат муносабатларини тартибга солувчи Низом талабларига кўра
даъвогарнинг даъвоси қаноатлантирилиш ҳақидаги хулосага келди.
Суд мазкур иш бўйича 64-сон умумтаълим мактаби директори
М.Тошматова ўқитувчиларга дарс соатларини тақсимлашда Ўзбекистон Республикаси
Адлия вазирлиги томонидан 2020 йил 30 июнда 3271 сон билан рўйхатдан
ўтказилган, “Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация
рўйхатларини шакллантириш тартиби тўғрисида”ги Низом, шунингдек Ўзбекистон
Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2016 йил 9 июнда 2799 сон билан
рўйхатдан ўтказилган “Умумий ўрта таълим муассасасининг педагогик кенгаши
тўғрисида”ги намунавий Низом талабларига амал қилмагани, меҳнат шартларини ўз ташаббусига кўра, зарурат бўлмаган ҳолда ва ходим
билан келишилмаган тарзда ўзгартирилганлиги сабабли 64-сон умумтаълим мактаби директорининг 2025 йил 22 январдаги
13-5-77-ДУМ/2025 сон “Ўқитувчиларга дарс соатларини тақсимлаш тўғрисида”ги
буйруғининг С.Пармоновга тегишли қисмини ғайриқонуний деб топишни, мазкур
буйруққа асосан С.Пармоновдан асоссиз олиб қўйилган 10 соат дарсни унга
қайтариб бериш мажбуриятини мактаб директор М.Тошматова юклатишни лозим топди.
Бир сўз билан айтганда ўқитувчидан асоссиз олиб қўйилган дарс соатларини қайтариш мажбурияти
мактаб директорига юклатилди.
Бабақулов Баҳодир,
Фуқаролик ишлари бўйича Хатирчи
туман суди раиси